به گزارش ایسنا، در این بین بعضی از داروها مانند انواع مسکن‌های خواب آورها (دیازپام، فنوباربیتال،.........)، ضد دردها(استامینوفن کدئین، ...) نیز ممکن است با ایجاد وابستگی روانی در بیمار موجب افزایش مصرف شوند و اعتیاد ایجاد نمایند.
فرد با دریافت مواد اعتیادآور سرخوش و راضی می‌شود و در واقع برای لحظاتی کلیه آلام جسمی و فشارهای روانی خود را به فراموشی می سپارد و با عدم مصرف دارو دچار خماری و اختلال شدید جسمانی و روانی می‌گردد.
چگونگی تاثیر یک ماده بر فرد، تابع خواص ذاتی ماده مصرفی و تعامل آن با فرد و موقعیت فرد مصرف کننده است. برخی از این مواد مانند تریاک و مشتقات آن وابستگی شدید ایجاد می‌کنند و برخی دیگر با وجود تاثیری که بر روان و ذهن فرد می‌گذارند اعتیاد دهنده به شمار نمی‌آیند.
در واقع اعتیاد یا همان وابستگی روانی جسمانی زمانی در فرد ایجاد شده که حداقل سه تا از پنج علامت زیر دیده شود:
1- تحمل: افزایش تدریجی مقدار ماده مصرفی لازم، برای دستیابی به علائم مصرف آن ماده.
2- پیدایش علائم ترک: ظهور علائم جسمی و روانی در فرد در صورت عدم مصرف یا کاهش مقدار مصرف.
3- تمایل دائم و تلاش‌های ناموفق برای کاهش یا قطع مصرف ماده.
4- مختل شدن فعالیت‌های اجتماعی، شغلی و تفریحی.
5- تداوم مصرف ماده علیرغم آگاهی از عوارض آن.
عوامل موثر در ایجاد اعتیاد یا وابستگی به مواد می‌تواند مجموعه‌ای از متغیرها و عوامل پیچیده و تنیده در یکدیگر که به صورت متعامل باعث گرایش فرد به سوء مصرف و نهایتاً وابستگی به یک ماده خاص می‌شوند را نام برد که بحث و بررسی در خصوص یک یک این عوامل در این مطلب امکان پذیر نمی‌باشد.
اما می توان به طور خلاصه آنها را در سه دسته زیر طبقه بندی کرد:
1- عوامل فردی مثل: کمبود اعتماد به نفس، داشتن زمینه ارثی، ناراحتی روانی، مورد خشونت قرار گرفتن، درد یا بیماری جسمی، وضعیت بد تحصیلی، نظر مثبت به مواد.
در زمینه نظر مثبت نسبت به مواد می توان به این نظرات اشاره کرد: مصرف مواد را نشانه بزرگی دانستن، توانائی مصرف مواد بدون وابسته شدن به آن، رفع دردهای جسمی و روانی با مواد، کسب آرامش روانی با استفاده از مصرف مواد
2- عوامل مربوط به خانواده: در این گروه از عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد: مصرف مواد توسط یکی از اعضای خانواده، رها کردن فرزند به حال خود، تشنج و درگیری در خانواده
3- عوامل محیطی: در این گروه نیز می توان به عواملی چون: طرد شدن از طرف دوستان و معلمان، مهاجرت، دسترسی آسان به مواد و فشارهای ناشی از محیط مانند زلزله و خشکسالی اشاره کرد.
